Công trình xây dựng là gì? Có mấy loại công trình xây dựng

Công trình xây dựng là nền tảng quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội, góp phần định hình diện mạo đô thị và hạ tầng của mỗi quốc gia. Từ nhà ở, cầu đường, nhà máy đến các công trình thủy lợi, mỗi công trình đều mang ý nghĩa to lớn, phục vụ nhu cầu sinh hoạt, sản xuất và phát triển bền vững. Vậy công trình xây dựng là gì? Những đặc điểm, nguyên tắc và phân loại ra sao? Hãy cùng VictoryCons tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Công trình xây dựng là gì?

Dựa theo quy định tại khoản 10 Điều 3 Luật Xây dựng 2014, sửa đổi bởi điểm c khoản 1 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, công trình xây dựng là sản phẩm được thi công theo thiết kế cụ thể, hình thành từ sức lao động con người cùng vật liệu và thiết bị xây dựng. Những công trình này được gắn kết cố định với đất, có thể bao gồm các phần trên hoặc dưới mặt đất, cũng như trên hoặc dưới mặt nước, nhằm phục vụ các nhu cầu khác nhau trong đời sống và sản xuất.

Hiểu một cách đơn giản thì công trình xây dựng là gì? Có thể hiểu chúng là các hạng mục kiến trúc được tạo nên từ quá trình thi công, có công năng rõ ràng để phục vụ đời sống, sản xuất hoặc dịch vụ. Chúng được coi là tài sản cố định, bao gồm nhiều loại như nhà ở, cầu đường, nhà máy hay hệ thống cấp thoát nước,…

>>>> Xem thêm: Biện pháp thi công là gì? Các bước lập biện pháp thi công 

2. Đặc điểm của công trình xây dựng

Đặc điểm của công trình xây dựng là gì? Theo quy định của pháp luật tại điểm b khoản 1 Điều 107 Bộ luật Dân sự năm 2015, công trình xây dựng là một trong những loại bất động sản. Vì vậy, việc đăng ký quyền sở hữu đối với các công trình này là cần thiết để xác định rõ trách nhiệm pháp lý của chủ sở hữu trong trường hợp xảy ra thiệt hại.

Bên cạnh đó, công trình xây dựng còn có những đặc điểm nổi bật sau:

• Quy mô lớn: Công trình xây dựng thường có diện tích rộng, chiều cao hoặc chiều sâu lớn, yêu cầu khối lượng vật liệu lớn và nguồn nhân công đáng kể. Quá trình thi công kéo dài, đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều đơn vị và chuyên gia.
• Tính bền vững: Được thiết kế để sử dụng lâu dài, chịu được tác động từ môi trường như thời tiết, động đất hoặc tải trọng lớn. Các vật liệu xây dựng được lựa chọn nhằm đảm bảo độ bền, an toàn và khả năng thích ứng với điều kiện thực tế.
• Phức tạp về kỹ thuật: Thi công công trình xây dựng yêu cầu sự kết hợp của nhiều ngành kỹ thuật như kiến trúc, cơ khí, điện, cấp thoát nước. Quy trình xây dựng đòi hỏi tính toán chính xác, áp dụng công nghệ hiện đại để đảm bảo chất lượng và an toàn.
• Có quy định pháp lý cụ thể: Việc xây dựng phải tuân thủ các quy định của pháp luật, bao gồm giấy phép xây dựng, tiêu chuẩn kỹ thuật, quy hoạch đô thị. Chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng cần đáp ứng các yêu cầu về an toàn lao động, bảo vệ môi trường và trách nhiệm pháp lý.

3. Nguyên tắc cơ bản trong công trình xây dựng là gì?

Dựa theo quy định tại Điều 4 Luật Xây dựng 2014, đã được sửa đổi và bổ sung theo điểm a, b, c khoản 2 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, các nguyên tắc cơ bản trong công trình xây dựng bao gồm:

1/ Việc đầu tư xây dựng phải tuân theo quy hoạch và thiết kế, đảm bảo bảo vệ cảnh quan, môi trường, phù hợp với điều kiện tự nhiên, xã hội và văn hóa địa phương, đồng thời ổn định đời sống dân cư.

2/ Tài nguyên và nguồn lực trong khu vực thực hiện dự án phải được sử dụng hợp lý, đảm bảo đúng mục đích, đối tượng và quy trình đầu tư xây dựng.

3/ Các công trình xây dựng phải đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, sử dụng vật liệu theo quy định pháp luật, đồng thời đảm bảo công trình công cộng, nhà cao tầng thuận tiện và an toàn cho người cao tuổi, trẻ em, người khuyết tật.

4/ Yêu cầu về chất lượng, tiến độ, an toàn công trình, con người và tài sản phải được đảm bảo, bao gồm phòng chống cháy nổ và bảo vệ môi trường.

5/ Công trình xây dựng cần được triển khai đồng bộ, phù hợp với hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội xung quanh.

6/ Cá nhân, tổ chức tham gia hoạt động xây dựng phải đáp ứng đủ điều kiện năng lực theo quy định pháp luật và chịu trách nhiệm về chất lượng công việc thực hiện.

7/ Nguyên tắc công khai, minh bạch trong đầu tư xây dựng cần được đảm bảo, đồng thời phải phòng chống tham nhũng, lãng phí và các hành vi tiêu cực khác.

8/ Cần phân biệt rõ ràng giữa chức năng quản lý nhà nước và quyền hạn của người quyết định đầu tư, chủ đầu tư để đảm bảo quản lý hiệu quả nguồn vốn sử dụng.

9/ Trong quá trình lập quy hoạch, đầu tư xây dựng, vận hành công trình và phát triển vật liệu xây dựng, cần có các giải pháp kỹ thuật và quản lý nhằm tiết kiệm năng lượng, tài nguyên và bảo vệ môi trường.

4. Các loại công trình xây dựng

Công trình xây dựng là gì? Các công trình xây dựng được xem là một dạng bất động sản theo quy định của pháp luật. Điều này được xác định rõ trong Bộ luật Dân sự năm 2015, cụ thể tại điểm b khoản 1 Điều 107, trong đó nhà và công trình xây dựng gắn liền với đất đai được liệt kê là một loại bất động sản. Vì vậy, các công trình xây dựng khác cũng sở hữu những đặc điểm chung của bất động sản, bao gồm:

4.1 Công trình xây dựng dân dụng

Công trình dân dụng là những công trình xây dựng có kết cấu dạng nhà hoặc dạng kết cấu khác, có thể tồn tại dưới dạng một công trình riêng lẻ hoặc một tổ hợp công trình, phục vụ trực tiếp cho các hoạt động và nhu cầu sinh hoạt của con người. Các công trình này bao gồm nhà ở, trường học, văn phòng làm việc, cơ sở kinh doanh, trung tâm thể dục thể thao, khu vui chơi giải trí, bệnh viện, cơ sở tôn giáo,… và nhiều loại công trình khác.

4.2 Công trình xây dựng công nghiệp

Công trình công nghiệp là các công trình xây dựng phục vụ hoạt động sản xuất, chế biến và khai thác trong lĩnh vực công nghiệp. Chúng có thể có kết cấu dạng nhà (nhà công nghiệp) hoặc các hệ kết cấu khác. Nhóm công trình này bao gồm công trình sản xuất vật liệu xây dựng, công trình cơ khí chế tạo, công trình dầu khí, chế biến thực phẩm,…

>>>> Tham khảo: 6 Bước trong quy trình xây dựng dự án bất động sản 

4.3 Công trình hạ tầng và kỹ thuật

Công trình hạ tầng kỹ thuật là các công trình phục vụ nhu cầu thiết yếu trong đô thị và khu công nghiệp. Theo Nghị định 06/2021/NĐ-CP, nhóm công trình này gồm: hệ thống cấp nước; thoát nước (hồ điều hòa, công trình xử lý nước thải); xử lý chất thải rắn (trạm trung chuyển, bãi chôn lấp); công trình chiếu sáng, công viên, nghĩa trang, bãi đỗ xe; hạ tầng viễn thông (nhà trạm, cột anten); hệ thống cống, hầm kỹ thuật và công trình lấn biển.

4.4 Công trình giao thông

Công trình giao thông là loại công trình phục vụ vận tải và di chuyển. Nhóm công trình này gồm: đường bộ (cao tốc, đường đô thị, nông thôn), bến xe, bến phà, trạm thu phí; đường sắt (quốc gia, đô thị, cao tốc) và các ga; cầu đường bộ, cầu đường sắt; hầm giao thông; công trình đường thủy, cảng biển; công trình hàng không như sân bay, nhà ga; tuyến cáp treo, cảng cạn và các công trình hỗ trợ khác như trạm cân, cống, hầm kỹ thuật.

4.5 Công trình xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn

Công trình xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn là các công trình phục vụ sản xuất và đời sống người dân, góp phần phát triển kinh tế một cách bền vững. Theo quy định, nhóm công trình này bao gồm: công trình thủy lợi (hồ chứa, đập ngăn nước, trạm bơm, kênh dẫn nước,…), công trình đê điều (đê sông, đê biển, các công trình trên đê), cùng các công trình phục vụ chăn nuôi, trồng trọt, lâm nghiệp, thủy sản.

5. Công trình xây dựng nào được miễn xin cấp phép?

Theo quy định tại Điều 89 Luật Xây dựng 2014, được sửa đổi, bổ sung theo khoản 30 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, các trường hợp công trình xây dựng được miễn giấy phép xây dựng gồm:

1/ Công trình thuộc danh mục bí mật nhà nước hoặc công trình xây dựng trong tình huống khẩn cấp.

2/ Công trình xây dựng mới thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công do Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan trung ương hoặc Chủ tịch UBND các cấp phê duyệt.

3/ Công trình tạm được thực hiện theo quy định tại Điều 131 của Luật Xây dựng.

4/ Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong hoặc mặt ngoài công trình nhưng không ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực, công năng sử dụng hay an toàn công trình.

5/ Công trình quảng cáo và hạ tầng viễn thông thụ động theo quy định pháp luật.

6/ Công trình xây dựng trải dài trên hai tỉnh hoặc công trình theo tuyến ngoài đô thị phù hợp quy hoạch được duyệt.

7/ Công trình đã được thẩm định thiết kế, đủ điều kiện triển khai và đáp ứng yêu cầu cấp phép theo quy định.

8/ Nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng thuộc dự án đô thị hoặc dự án nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt.

9/ Công trình cấp IV, nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng thuộc các khu vực không có quy hoạch đô thị hoặc quy hoạch khu chức năng, ngoại trừ các khu bảo tồn, di tích lịch sử – văn hóa.

Chủ đầu tư của các công trình thuộc diện miễn giấy phép (trừ một số trường hợp nhà ở riêng lẻ) phải thông báo khởi công và nộp hồ sơ thiết kế xây dựng cho cơ quan quản lý địa phương.

6. Chọn nhà thầu xây dựng uy tín để đảm bảo chất lượng công trình

Lựa chọn nhà thầu uy tín là yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng, tiến độ và tối ưu chi phí công trình. VictoryCons tự hào là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực Nhà Phát Triển Dự Án, Tổng Thầu Xây Dựng và Tổng Thầu Cơ Điện (MEP) tại Việt Nam. Với đội ngũ giàu kinh nghiệm, chuyên môn cao, VictoryCons luôn sẵn sàng đồng hành cùng mọi công trình xây dựng, mọi quy mô, mọi tỉnh thành.

6.1 Áp dụng mô hình thiết kế và thi công (D&B) 

VictoryCons tiên phong áp dụng mô hình thiết kế và thi công (D&B) tại Việt Nam, mang đến giải pháp tối ưu về thời gian, chi phí và chất lượng cho các chủ đầu tư. Mô hình này giúp hợp nhất toàn bộ quy trình từ thiết kế, xin phép, thi công đến nghiệm thu dưới sự quản lý của một đơn vị duy nhất, giảm thiểu rủi ro và tối đa hiệu suất triển khai.

Là nhà thầu cơ điện (M&E) hàng đầu, VictoryCons đảm nhiệm toàn bộ hệ thống kỹ thuật cho công trình, bao gồm điện, nước, điều hòa không khí, phòng cháy chữa cháy, cấp thoát nước, thông gió và tự động hóa. Điều này không chỉ đảm bảo sự đồng bộ mà còn giúp tối ưu chi phí, tiến độ, hạn chế xung đột giữa các hạng mục.

6.2 Quy trình làm việc bài bản

VictoryCons xây dựng quy trình làm việc gồm 10 bước, từ tiếp nhận yêu cầu, lập đề xuất thiết kế đến triển khai thi công, nghiệm thu và bảo hành. Mỗi giai đoạn đều được kiểm soát nghiêm ngặt bởi đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, đảm bảo chất lượng công trình đúng chuẩn.

6.3 Hệ thống quản lý tiên tiến, thiết bị hiện đại bậc nhất

Với kho thiết bị rộng 74.000m² tại TP.HCM, VictoryCons sở hữu đầy đủ máy móc hiện đại như cẩu tháp, vận thăng, giàn giáo, ringlock và hệ thống bao che. Công ty cũng đầu tư vào công nghệ tiên tiến như cẩu tháp leo lõi, vận thăng lớn, Gang-Form nhằm đáp ứng nhu cầu thi công công trình phức tạp.

Về quản lý, VictoryCons ứng dụng công nghệ BIM để kiểm soát thiết kế và thi công, giảm thiểu xung đột giữa các hạng mục. Hệ thống EVM giúp theo dõi chặt chẽ tiến độ dự án. Công ty cũng đạt các chứng nhận ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 và ISO 45001:2018, khẳng định quy trình quản lý đạt chuẩn quốc tế.

6.4 Dấu ấn qua hàng loạt dự án thành công

Kể từ khi thành lập năm 2011, VictoryCons đã khẳng định vị thế qua nhiều dự án lớn:

• Eco Xuân Lái Thiêu: Tổng diện tích sàn 64.988m² với 2 tòa chung cư 23 tầng, 640 căn hộ cao cấp.
• LuxCity Cẩm Phả: Dự án 30.911m² với 334 căn hộ đang triển khai đúng tiến độ.
• Regal Legend: Khu đô thị phức hợp 21ha với tổng vốn đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng, kỳ vọng trở thành điểm đến quốc tế tại Quảng Bình.
• Gem Sky World: Dự án 92,2ha với 204 căn shophouse, minh chứng năng lực triển khai các công trình quy mô lớn của VictoryCons.

Thông qua bài viết trên, VictoryCons hy vọng đã cung cấp cho bạn góc nhìn toàn diện hơn về công trình xây dựng là gì và các quy định pháp luật liên quan. Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị thầu uy tín, chuyên nghiệp để hiện thực hóa dự án của mình, VictoryCons sẵn sàng đồng hành cùng bạn. Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn giải pháp tối ưu nhất!

Tổng giám đốc - Dương Minh Trí

Với hơn 15 năm kinh nghiệm trong quản lý và triển khai các dự án xây dựng quy mô lớn, ông đã từng đảm nhận nhiều vị trí lãnh đạo chủ chốt như Trưởng Ban Quản lý Dự án, Giám đốc Điều hành, và Phó Tổng Giám đốc Phát triển Dự án tại Tập đoàn Đất Xanh. Kể từ khi gia nhập VictoryCons, Ông đã có những đóng góp xuất sắc và mang tính chiến lược để giúp công ty đạt được nhiều thành tựu vượt bậc.